De Derde stem bij kinderachtig gekibbel
The Turn Club | 20 september 2019
Wat een boel emotie.
Deze week kwam er een gesprek op gang over inkrimping van de veestapel.
Of liever: een gekrakeel waarin twee partijen tegenover elkaar werden gezet. Het is een pijnlijk voorbeeld van hoe we altijd in tegenstellingen willen denken. En het laat zien hoe hard creatieve en onderzoekende patroondoorbrekers nodig zijn bij zulke taaie vraagstukken.
Goed. Het tweedekamerlid zei dus: laten we de veestapel halveren.Door de immense productie van zuivel en vlees kunnen we immers niet meer gezond leven in Nederland.
Landbouworganisatie LTO uit vervolgens haar verdriet: “Het komt hard aan bij boerenfamilies als een volksvertegenwoordiger zegt dat de helft van hen geen bestaansrecht meer heeft.”
En de boeren zelf zijn boos. Op 1 oktober gaan ze naar Den Haag om te protesteren.
Zo kijken we blijkbaar naar de toekomst. Niet met een zoektocht naar een visie op wat een goede samenleving kan zijn, maar door middel van een emotioneel gevecht tussen belangen, meningen en lobby. Burgers worden uitgespeeld langs traditionele scheidslijnen zoals stad versus platteland. Links versus rechts. Natuur versus economie. Schone lucht versus geld verdienen.
Als we willen bouwen aan een gezonde samenleving, hebben we andere stemmen nodig die de uitgesleten patronen van het debat doorbreken.
Waarom zou je moeten kiezen tussen het kapotmaken van de natuur of het kapotmaken van een mooi boerenbedrijf?
Je krijgt dan zo’n discussie waarbij niemand van standpunt verandert. Maar er gaat wel wat bewegen als je er een derde persoon bijzet die voorstelt: Laten we in elke school een varkentje van dat prachtige boerenbedrijf grootbrengen en elk jaar een slachtfeest organiseren.
Die derde persoon is iemand met een kunstenaarsmindset, zoals TurnLid Vera Bachrach.
In een periode van negen maanden produceerde zij van begin tot eind alle ingrediënten voor een tosti. Ze bouwden een Tostifabriek met een graanveld, twee varkens, twee koeien, een kalf, een kaaskamer en een productieruimte. Midden in Amsterdam.
“Sommige omwonenden waren verontwaardigd dat ze nu aan hun kinderen uit moesten gaan leggen dat die leuke varkens daar op de kade straks tussen de tosti zouden zitten. Dat was zó tekenend voor deze tijd. We willen het niet weten, we willen het bedekken, we willen afstand. Die afstand komt ons goed uit want dan kunnen we consumeren zonder de consequenties te voelen. Pas als we echt contact maken, worden we gedwongen om een keuze te maken.”
Vera vertelt over haar projecten op het In Our Nature Festival dat The Turn Club organiseert samen met Podium Circulair bij De Kleine Aarde op 9 en 10 oktober.